Grandes Ecoles (กรังด์เอกอล) สถาบันระดับบิ๊ก

มีคำกล่าวว่า

"การเล่าเรียนในโรงเรียนหรือสถาบัน เป็นกลีบหนึ่งแห่งผกาอันมีนามว่าการศึกษา แต่กระนั้น เราก็มิอาจเชื่อถือในการการสอนการอบรมและการศึกษาได้ หากกิจกรรมเหล่านั้นถูกจำกัดอยู่แค่ภายในชั้นเรียน และตัดขาดจากความสับสนแห่งชีวิตในโลกกว้าง"

กรังด์เอกอล (Grandes Ecoles) เป็นรูปแบบของสถาบันชั้นสูงในสายวิชาชีพ ที่มีบทบาทสำคัญมากในประเทศฝรั่งเศสทั้งในอดีตและปัจจุบัน โดยเฉพาะอย่างยิ่งทางด้านวิศกรรม การอุตสาหกรรม การพาณิชย์ การบริหารรัฐกิจ ตลอดจนการบริหารการจัดการธุรกิจ ... กรังด์เอกอลบางแห่งอาจมีความสัมพันธ์เชื่อมโยงกับมหาวิทยาลัย แต่ส่วนใหญ่มีความเป็นเอกเทศของตนเอง มีครูบาจารย์ผู้สอนของตนเอง กรังด์เอกอลหลายแห่งกลายเป็นของรัฐที่หน่วยราชการตั้งขึ้นมาเพื่อผลิตบุคลากรของตนโดยเฉพาะ แต่ส่วนใหญ่ก็ดำเนินงานโดยภาคเอกชน เช่น โดยหอการค้าและอุตสาหกรรมต่างๆ

ตามกฏหมายฝรั่งเศส เด็กๆที่จบบักหรือบักกาโลเรอาต์ (BACCALAUREAT) ซึ่งเทียบมัธยมฺปลายจากโรงเรียน (LYCEE) มาแล้ว จะได้รับสิทธิ์ให้เลือกให้เลือกเข้าเรียนต่อมหาวิทยาลัยหรือสถาบันอุดมศึกษาอื่นๆได้เลย แต่สำหรับกรังด์เอกอลแล้วจะต้องเรียนเพิ่มอีกสองปีต่อจากบักเพื่อเตรียมตัวสอบคัดเลือก ถ้าเป็นนักศึกษาต่างชาติอยากจะไปเข้าเรียนก็ต้องผ่านอุดมศึกษาปีที่หนึ่งและสองเสียก่อน จำนวนนักศึกษาที่คัดเลือกให้เข้าเรียนแต่ละปีก็มีจำนวนจำกัด ในแต่ละกรังด์เอกอลจะใช้เวลาเรียนสามถึงสี่ปีมีใบรับรองการศึกษาที่รัฐบาลเป็นประกัน จึงกล่าวได้ว่ากรังด์เอกอลมีชื่อเสียงในด้านมาตรฐานที่สูงทีเดียว

Science Po Paris เป็นสถาบันกรังด์เอกอลของรัฐที่มีชื่อเสียงโด่งดัง ซื่อเต็มอย่างเป็นทางการคือ Institut d’Etudes Politiques de Paris ตั้งอยู่ย่านแซงต์แชร์แมง เดส์เปรส์ ใจกลางกรุงปารีส เดิมสถาบันนี้แห่งนี้มีชื่อว่า Ecoles Libres des Sciences Politiques ก่อตั้งขึ้นเมื่อปีคศ 1871 หรือที่เรียกกันอย่างสั้นๆว่า Science Po นั่นเอง ต่อมาหลังสงครามโลกครั้งที่สอง ปี คศ 1945 ได้เปลี่ยนชื่อใหม่เป็น Institut d’Etudes Politiques de Paris ดังกล่าว และคำเรียก Science Po ก็ยังใช้กันอยู่ เพราะสั้นและเรียกง่ายดี แต่บางทีก็มักเติมคำว่า Paris ต่อท้ายด้วยเป็น Science Po Paris เพื่อระบุแห่งหนของสถาบันให้แน่ชัดลงไป เนื่องจากต่อมาได้มีการแต่งตั้ง Institut d’Etudes Politiques (IEP) แบบคล้ายๆกันขึ้นอีก 6 แห่ง คือที่ IEP Aix-En-Provence, IEP Bordeaux, IEP Grenoble. IEP Lyon, IEP Strasbourg & IEP Toulouse ที่ Science Po เปิดหลักสูตรคล้ายๆธรรมศาสตร์สมัยก่อน คือทางด้านบริหารรัฐกิจ เศรษฐศาสตร์และการคลัง การเมืองการปกครองและความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ (หรือทางด้านการทูตนั่นเอง)

ฝรั่งเศสเป็นประเทศมหาอำนาจด้านอุตสาหกรรมอันดับต้นๆของโลก และยังดังในเรื่องการส่งออกผลิตภัณฑ์ไฮเทคตลอดจนระบบและบริการแก้ไขปัญหาต่างๆให้แก่ทั่วโลก โดยบรรดาสถาบันการศึกษาและบริษัทธุรกิจทั้งหลายของฝรั่งเศสได้เข้าไปมีบทบาทอย่างโดดเด่นในการพัฒนา ไม่ว่าจะเป็นเรื่องเกี่ยวกับความรู้ทางด้านอวกาศ การขนส่ง อิเล็กทรอนิกส์ โทรคมนาคม เคมี เทคโนโลยีชีวภาพ และแม้แต่ในเรื่องสุขภาพ ความสำเร็จยิ่งใหญ่ทางด้านเทคโนโลยีของฝรั่งเศส่วนใหญ่เป็นเพราะฝีมือและความสามารถพิเศษของบรรดาวิศวกรทั้งหลายที่นำเอาความรู้ทางด้านวิทยาศาสตร์และความรู้ทางปฎิบัติจนเชี่ยวชาญ ผสมผสานเข้ากับความสามารถในการบริหารจัดการโครงการใหญ่ๆ โดยคำนึงถึงนวัตกรรมใหม่เพื่อตอบสนองความต้องการของมนุษย์นั่นเอง สถาบันการศึกษาที่เปิดสอนด้านวิศวกรรมและได้รับการยกย่องในด้านชื่อเสียงมาตลอดสองร้อยกว่าปีแล้ว ได้แก่ บรรดากรังด์เอกอล หรือสถาบันชั้นสูงด้านวิศวกรรมที่มีอยู่ประเทศไม่ต่ำกว่า 250 แห่ง หากจบวิศวกรรมห้าปีจากกรังด์เอกอลแล้วจะได้รับปริญญาที่เรียกว่า Diplôme de Grande Ecole ซึ่งรับรองโดยคณะกรรมการว่าด้วยตำแหน่งวิศวกร (Comité des Titres d’Ingénieurs) นักศึกษาที่สำเร็จการศึกษานั้นมีศักดิ์และสิทธิ์เป็นบัณฑิตวิศวกร หรือ Ingénieur Diplômé

กรังด์เอกอลหรือสถาบันชั้นนำในสาขาวิศวกรรมศาสตร์ บริหารธุรกิจ และรัฐศาสตร์ จะมีสอบการเข้าเพื่อรับนักศึกษาระดับหัวกระทิและรับจำนวนจำกัด ในขณะที่การเรียนต่อในมหาวิทยาลัยไม่มีการสอบเข้าและรับนักศึกษาเข้าศึกษาต่อทุกคนคล้ายๆเป็น open university  ... กรังด์เอกอลจะมีความร่วมมือกับภาคเอกชนและอุตสาหกรรมรวมทั้งเงินทุนสนับสนุนในการทำวิจัยหรือนวัตกรรมใหม่ๆในการพัฒนาการเรียนการสอนและมีความเป็นอินเตอร์มากกว่าการศึกษาต่อในมหาวิทยาลัย เพราะมีหลักสูตรภาคภาษาอังกฤษให้เลือกศึกษาต่อ โดยเฉพาะอย่างยิ่งกรังด์เอกอลในสายวิชาบริหารธุรกิจและการจัดการ อาทิ IESEG School of Business, ESSCA School of Management, Montpellier Business School, Burgundy School of Business, ESC Clermont Graduate School of Management, Paris School of Business เป็นต้น ในขณะที่มหาวิทยาลัยจะเน้นการเรียนการสอนภาคภาษาฝรั่งเศส นักศึกษาที่สำเร็จการศึกษาจากกรังด์เอกอลจะมีโอกาสใน career placement และมีฐานเงินเดือนที่สูงกว่านักศึกษาที่จบจากมหาวิทยาลัย จึงกล่าวได้ว่ากรังด์เอกอลเป็นสถาบันการศึกษาระดับบิ๊กและเป็นรูปแบบสถาบันอุดมศึกษาชั้นนำเพียงหนึ่งเดียวในฝรั่งเศส 

ภาพบรรยากาศกรังด์เอกอล Montpellier Business School ที่แคมปัสเมืองมงเปลิเย่